هیاهو بر سر هوش مصنوعی چینی
به گزارش پایگاه خبری میعاد، در روزهای اخیر، بازار سهام وال استریت شاهد سقوطی بی‌سابقه بود که در پی آن، حدود یک تریلیون دلار از ارزش سهام شرکت‌های فناوری دود شد و به هوا رفت. دلیل این افت تاریخی، موج وحشت سرمایه‌گذاران از پیشرفت سریع چین در حوزه هوش مصنوعی و تهدید تسلط شرکت‌های آمریکایی در این حوزه است. استارتاپ چینیDeepSeek با معرفی مدل جدید خود DeepSeek-R1، توانست با هزینه‌ای بسیار کمتر از غول‌های آمریکایی مانند OpenAI و گوگل، به فناوری‌های مشابه دست یابد.
در پی این تحول، شاخص نزدک (Nasdaq) 3 درصد افت کرد و شرکت‌هایی مانند انویدیا، مایکروسافت، آمازون، اوراکل و برادکام با کاهش ارزش سهام مواجه شدند. انویدیا به تنهایی ۱۵ درصد سقوط کرد و ۴۷۵ میلیارد دلار از ارزش خود را از دست داد. این کاهش نشان‌دهنده ترس بازار از تغییر معادلات در صنعت پردازش هوش مصنوعی است.
یک تهدید جدی برای سیلیکون ولی
DeepSeek-R1 تنها با استفاده از۲۰۰۰ تراشه انویدیا H800 و ۶ میلیون دلار هزینه توسعه، به کارایی نزدیک به مدل‌های پیشرفته شرکت‌های آمریکایی دست یافته است. این مدل ۲۰ تا ۵۰ برابر مقرون‌به‌صرفه‌تر از محصولات OpenAI است، موضوعی که نگرانی شدیدی در میان سرمایه‌گذاران آمریکایی ایجاد کرده است. این استارتاپ چینی موفق شده است از محدودیت‌های تحریمی آمریکا عبور کند و راهی جدید برای توسعه فناوری در چین باز کند.
انتشار این مدل باعث ایجاد موجی از بحث‌ها در سیلیکون ولی شده است. نشریه فایننشال تایمز در گزارشی عنوان کرده که DeepSeek توانسته است صنعت هوش مصنوعی را متحول کند و تسلط شرکت‌های آمریکایی در این حوزه را به چالش بکشد. این نشریه اشاره می‌کند که تحریم‌های آمریکا علیه چین در حوزه تراشه‌های پیشرفته، نتوانسته است از پیشرفت شرکت‌های فناوری این کشور جلوگیری کند و مبتکران چینی راه‌های خلاقانه‌ای برای استفاده بهینه از منابع محدود یافته‌اند. همچنین، نشریه تخصصی MIT Technology Review با بررسی DeepSeek-R1 نوشته است که این مدل توانسته با هزینه‌ای بسیار کمتر، عملکردی مشابه ChatGPT o1 ارائه دهد. دیمیتریس پاپایلیوپولوس، محقق مایکروسافت، نیز تأکید کرده است که سادگی مهندسی این مدل در عین کارایی بالا، او را شگفت‌زده کرده است.
نگاه تحلیلگران به آینده رقابت آمریکا و چین
بسیاری از تحلیلگران معتقدند که دیپ سیک می‌تواند آینده صنعت هوش مصنوعی را دگرگون کند. ویسرن لینگ، مدیرعامل Union Bancaire Privee، می‌گوید: DeepSeek نشان می‌دهد که می‌توان مدل‌های هوش مصنوعی قدرتمندی را با هزینه کمتر توسعه داد. این موضوع می‌تواند مسیر سرمایه‌گذاری در صنعت هوش مصنوعی را به کلی تغییر دهد.
با توجه به سرعت پیشرفت چین در این حوزه، بسیاری از سیاستمداران آمریکایی هشدار داده‌اند که ایالات متحده باید راهبردهای جدیدی برای حفظ برتری خود در هوش مصنوعی اتخاذ کند. رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، در روزهای نخست ریاست‌جمهوری خود اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های زیرساختی هوش مصنوعی را راه‌اندازی خواهد کرد. اما با انتشار مدل جدید DeepSeek، به نظر می‌رسد که چین فاصله خود را با آمریکا کاهش داده و حتی در برخی زمینه‌ها پیشی گرفته است.
آیا چین تسلط آمریکا را در هوش مصنوعی به چالش خواهد کشید؟
موفقیت DeepSeek نشان می‌دهد که جهان فناوری دیگر تنها در سیلیکون ولی خلاصه نمی‌شود. شرکت‌های چینی، با تکیه بر نیروی انسانی بومی و استراتژی‌های مقرون‌به‌صرفه، راه‌های جدیدی برای توسعه فناوری یافته‌اند. این تحول می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای بر بازارهای جهانی داشته باشد و مسیر رشد شرکت‌های آمریکایی را تغییر دهد. اکنون باید دید که آیا آمریکا قادر خواهد بود برتری خود را در این حوزه حفظ کند یا اینکه DeepSeek آغازگر عصر جدیدی در رقابت هوش مصنوعی خواهد بود؟
خبرنگار: سوگند اسمعیل زاده